Hastanelerde çok görmüş, okumuşsunuzdur. Kapılarda ve duvarlarda Nöroloji yazar ve çoğumuz kelimenin kökenini bilmeden sinir hastalıklarına verilen ad olarak öğrenmişizdir.  Epilepsi, bunama dediğimiz Alzheimer hastalığı, hareket bozuklukları, beyin damar hastalıkları, migren, periferik sinir sistemi rahatsızlıkları, uyku bozukluğu vb. hastalıklar bu alanın konularıdır.  Yazımızın konusu tabi ki tıp veya nöroloji hastalığı değil. Ancak insan dediğimiz canlı türünün davranış genetiği, gelişim psikolojisi bu alanın çalışma konusudur ve nöropsikolojiyle iç içedir. Ve bu sahada yapılan araştırmalar ve çalışmalar göstermiştir ki çocuklarımız 400’den fazla psikolojik özellikle dünyaya geliyor. Dünyaya gelişinden itibaren geçen süre içerisinde bu özellikler onun hayatına yansıyor ve kişiliğini belirliyor.

Daha da açalım konuyu isterseniz. İki kişinin oğlum, kızım dediği çocuk aslında ebeveynlerin bir ürünü ve onların benzersiz özelliklerini taşıyan en son sürümüdür. Dolayısıyla en son sürüm olarak içine doğduğu ailenin bir kombinasyonudur. Zira çok duymuşsunuzdur etrafınızda “bu çocuk bana hiç mi çekmemiş, aynı teyzesi veya dayısı” diye yakınan anne-babayı. Engeli olmayan çiften doğan engelli çocuklar, ya da çalışkan bir anne babanın tembel oğlu, avukat baba, doktor annenin sadece ev hanımı olmayı arzulayan kızı gibi… Bu örneklerin hiç birisini şu iyidir bu kötüdür anlamında bir yargılama için vermedim. Bir halin kompozisyonu veya o anki durumu gösterir bir resim olarak ifade etmeye çalıştım. Çünkü hayatı kendi seçimlerimiz üzerine kurulu bir yaşam biçimidir ve herkesin seçimi kendisine göredir. İyi ya da kötü, güzel ya da çirkin görecellik içerir ve saygı esastır.

Bu kısa girişten sonra sadede geleyim. 400 den fazla komutla dünyaya gelmiş bir canlının anne ve babasına sesleniyorum. Çocuklarınızla ilgili birçok şey sizinle ilgili değildir. Hayatınızda belki de kendi deneyimlerinizi yaşarken doğru ve yanlışlarınız oldu. Bu doğru ve yanlış sizi şekillendirdi ve kişiliğinizi belirledi. Bu sırada siz nasıl anne-babanızın istediği kişiler gibi davranmadıysanız, hayatınıza eşlik eden çocuklarınız da istediğiniz veya istemediğiniz şeyleri yaptılar. Onlar da kendi yollarının yolcularıdır. Sizin düşlediğiniz bireyler, kişiler olmadılar, olamadılar. Bunun için suçluluk hissi duyabilirsiniz. Ama sadece kendinizi suçlamayın. Çünkü siz mühendis değilsiniz. Mühendis yaptığı eserde bir sorun varsa nerede yanlış yaptım, hatayı nerede işledim diye kara kara düşünür. Yolunda gitmeyen her şeyin sorumlusu olarak kendisini görür. Oysa mühendis gibi değil bir çoban gibi düşünmeli ve davranmalısınız. Çevre önemlidir ama çevre hiçbir koyunu çoban köpeği yapamaz. Bilakis her şey aslına döner.

Mühendis değil Çoban olun. Biliyoruz ki koyunların yiyeceği, besleneceği ve gelişeceği otlakları en iyi çobanlar bilir. Koyunlarını kurtlardan korur ama onları değiştirmeye, dönüştürmeye, şekil vermeye çalışmaz. Onları kendi hallerinde ama güvenli alanlarda yaşatır. Mühendis daha iyisini ve düşlediğini eserine yansıtmak için elindeki malzemeyi yoğurur, şekil verir, zorlar ve istediği biçime sokmaya çalışır. Oysa elindeki hamurun kendine özgü bir yapısı vardır ve onun olacağı veya olması gereken şey bellidir. Kendisi olmak dışında bir amacı olmayan bir canlıyı dönüştürmeye çalışmak ve onu bu anlamda zorlamak kırar, bozar ve ucube bir şekil ortaya çıkartır.

Hani bazen şair ruhumuz ortaya çıkar aniden. Ve deriz ki;

Hayat bu, geçiyor işte,

Biraz dün den,

Biraz bugün den…

Geçiyor işte,

Biraz ömür den,

Biraz da gönül den…

Hayatımız geçerken hoş bir sedadır geride kalan. Mühendisliği bırakın bence Çoban olmaya bakın. Hayatınızın ve çocuklarınız da olsa başka hayatların mühendisi olmayın. Nöropsikoloji diyor ki, SİZ BENZERSİZSİNİZ! Başkalarını da benzetmeyin.

İnsan olmaz! İnsan oluşur! Diyerek sözlerimi bitiriyor afetsiz günler diliyorum…

*

HÜSEYİN KANZA